loading
Anayasamızda Yer Alan Temel Hak ve Özgürlükler

Hak, hukuk düzeninin insanlara tanıdığı ve güvence altına aldığı menfaatlerdir. Anayasamız temel hak ve özgürlükleri ayrıntılı olarak ikinci kısmında düzenlemiştir.

Kişinin Hakları ve Ödevleri (m.17-40)

Anayasamızın ikinci kısmının ikinci bölümünde bireyleri devlete ve topluma karşı koruyan temel haklar düzenlenmiştir. Bu haklardan bazıları şunlardır:

  • Yaşama hakkı ve kişi dokunulmazlığı (m.17)
  • Zorla çalıştırma yasağı (m.18)
  • Kişi hürriyeti ve güvenliği (m.19)
  • Özel hayatın ve aile hayatının gizliliği (m.20)
  • Seyahat ve yerleşme özgürlüğü (m.23)
  • Haberleşme hürriyeti (m.22)
  • Din ve vicdan özgürlüğü (m.24)
  • Düşünce ve kanaat özgürlüğü (m.25)
  • Düşünceyi açıklama ve yayma özgürlüğü (m.26)
  • Bilim ve sanat özgürlüğü (m.27)
  • Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı (m.34)
  • Hak arama özgürlüğü ve adil yargılanma hakkı (m.36)
  • Suç ve cezaların yasallığı ilkesi (m.38)
  • Yetkili makamlara başvuru hakkı (m.40)

Bu düzenlemeler, bireyin temel hak ve hürriyetlerinin korunmasını güvence altına almaktadır.

Sosyal ve Ekonomik Hak ve Ödevler (m.41-65)

Anayasa, sosyal devlet ilkesi doğrultusunda toplumsal ve ekonomik hak ve ödevleri de düzenlemiştir. Bunların başlıcaları:

  • Ailenin korunması ve çocuk hakları (m.41)
  • Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi (m.42)
  • Çalışma ve sözleşme özgürlüğü (m.48)
  • Çalışma hakkı ve ödevi (m.49)
  • Dinlenme hakkı (m.50)
  • Sendika kurma hakkı (m.51)
  • Toplu iş sözleşmesi hakkı (m.53)
  • Grev hakkı (m.54)
  • Ücrette adalet sağlanması (m.55)
  • Sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı (m.56)
  • Çevrenin korunması hakkı (m.56)

Anayasa bu hükümlerle vatandaşların insanca bir yaşam sürmeleri ve adil çalışma koşullarına sahip olmalarını hedefler.

Siyasi Haklar ve Ödevler (m.66-74)

Anayasa, vatandaşların siyasi yaşama katılımını da garanti altına almıştır. Bu kapsamda önemli siyasi haklar şunlardır:

  • Vatandaşlık hakkı (m.66)
  • Seçme ve seçilme hakları (m.67)
  • Siyasi partilere katılma ve parti kurma hakkı (m.68-69)
  • Kamu hizmetlerine girme hakkı (m.70)
  • Vatan hizmeti (m.72)
  • Vergi ödevi (m.73)
  • Dilekçe hakkı (m.74)

Bu haklar vatandaşların demokratik yönetime aktif olarak katılabilmesini sağlar.

Özel Hukuk Kapsamındaki Haklar (Özel Haklar)

Özel hukuk kapsamındaki haklar, bireylerin birbirleriyle olan hukuki ilişkilerini düzenleyen haklardır. Bu haklar mahiyetlerine göre ikiye ayrılır:

  • Mutlak Haklar: Herkese karşı ileri sürülebilen, sahibine tam veya sınırlı yetkiler veren haklardır. Örneğin mülkiyet hakkı veya sınırlı ayni haklar gibi.
  • Nisbi Haklar: Yalnızca belirli kişilere karşı ileri sürülebilen, borç ilişkilerinden doğan haklardır. Örneğin kira hakkı, taşınmaz satış vaadi hakkı gibi.

YG Partners olarak, Anayasamızda düzenlenen temel hak ve özgürlüklerin korunmasında müvekkillerimize etkin ve profesyonel hukuki danışmanlık hizmetleri sunmaktayız.

Benzer Makaleler